In een interview met Knack klaagt Philippe Destatte, historicus en voorzitter van de onafhankelijke denktank Institut Destrée, de Waalse wantoestanden aan. Hij bespreekt hier de staatshervorming, de toekomst van de samenwerking tussen Vlaanderen en Wallonië en de financiële transfers.
Destatte is een toekomstdeskundige gespecialiseerd in regionale ontwikkeling, federalisme en Wallonië. Hij hekelt het gebrek aan initiatief van Waalse politici om in dialoog te treden over een nieuwe staatshervorming. “2024 wordt spannend in Vlaanderen. De Wever zal onder druk komen te staan als zijn partij in 2024 een meerderheid kan vormen met Vlaams Belang”, sprak de historicus. “Menig Vlaams-nationalist begint er dan van te dromen om vanuit Vlaanderen de instellingen te blokkeren. De Wever probeert zich nu te onderscheiden met een alternatief scenario.”
“Maar zo makkelijk is dat niet. Naast de sterkte van Vlaams Belang, is er de botte weigering van Waalse politici om het gesprek over de staatshervorming aan te gaan. Met het Instituut Destrée hebben we vorige zomer een uitgewerkte toekomstvisie voor een sterk en vereenvoudigd federaal of confederaal België voorgesteld, onze bijdrage aan het institutionele debat. Het klopt niet dat Wallonië niets te winnen heeft bij een nieuwe staatshervorming.”
Te verschillend politiek landschap?
De historicus gelooft verder dat het zeker mogelijk is om “een loopje met de grondwet te nemen” om de “extralegale hervormingen”, waarvoor N-VA-voorzitter De Wever pleit, te realiseren. “Dan kun je denken dat een politiek akkoord over de functionele splitsing van federale departementen, zoals in het verleden eigenlijk ook is gebeurd met de economische reconversie, het onderwijs of de wapenlicenties, in 2024 zomaar mogelijk zou zijn”, vervolgde Destatte. “Zonder vooraf de grondwet aan te passen. Zeker als de situatie van het land uitzonderlijk risicovol zou blijken, en België vanwege een hoge score van Vlaams Belang in Vlaanderen en van de PTB in Wallonië dreigt vast te lopen.” Hij sluit het scenario waarbij de PS noodgedwongen moet samenwerken met de PTB en Ecolo niet uit. “Dan krijg je in Vlaanderen en Wallonië zo’n verschillend politiek landschap dat het nog weinig zin heeft om veel samen te werken.”
Franse gemeenschap opblazen
Destatte vindt ook de niet-aflatende transfers van Vlaanderen naar Wallonië een schande. “Ik wil pleiten voor wat meer Waalse waardigheid. Als ik een Waalse politicus was, zou ik beschaamd zijn om vandaag nog geld te vragen aan Vlaanderen. Zeker na de immense geldstromen die nu al jarenlang van Vlaanderen naar Wallonië gaan.” Hij benadrukt echter wel dat hij persoonlijk niks heeft tegen solidariteit binnen de sociale zekerheid.
“Maar financiële transfers tussen federale entiteiten als Vlaanderen en Wallonië: dat kan echt niet meer. En als Franstaligen in 2024 met de Vlamingen gaan onderhandelen in de hoop op vers geld voor hun nagenoeg failliete Franse Gemeenschap, zeg ik: ‘Nee.’ Laten we die Franse Gemeenschap gewoon opblazen, extralegaal indien nodig, en haar bevoegdheden overdragen aan het Brusselse en het Waalse gewest”, aldus de historicus.
Oude excuses
In de afgelopen jaren groeit de economische achterstand van Wallonië op Vlaanderen opnieuw. Destatte is niet overtuigd door de aloude verklaringen voor dat gegeven. “De oude excuses die de Walen gebruiken om die verschillen te verklaren, zijn niet geloofwaardig meer. Een aantal decennia geleden waren er, door het industriële verval van Wallonië, objectieve redenen voor het verschil in economische prestaties. Maar die redenen zijn vandaag verdwenen.”
Het bericht Historicus Philippe Destatte: “Ik wil pleiten voor meer Waalse waardigheid” verscheen eerst op PAL NWS.
